1ο Δημοτικό Σχολείο Ν. Ιωνίας

Καινοτόμο Βιωματικό Εργαστήρι με τίτλο «Ο μικρός τουρίστας»

Την Δευτέρα  29 Φεβρουαρίου 2016 επισκέφτηκαν το σχολείο μας οι εκπαιδεύτριεςΕυαγγελία Γκρίμπα (υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση)καιΕλευθερία Γκρίμπα (υπότροφος του ΙΚΥ)στην πέμπτη και τελευταία συνεργασία που είχε φέτος το σχολείο μας με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών,  για να συμμετάσχουν  με τους  μαθητές στο καινοτόμο βιωματικό πρόγραμμα «Μικρός Τουρίστας», μέρος της ευρύτερης εθελοντικής δράσης "ΕΛΑ ΜΑΖΙ ΜΑΣ" του Συνδέσμου Υποτρόφων Ιδρύματος Ωνάση.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΑΞΗΣ: μέσα από γράμμα που στάλθηκε με e-mail στην τάξη από τις εκπαιδεύτριες, το οποίο διαβάζεται σε όλα τα παιδιά, πριν τη διεξαγωγή του εργαστηρίου, σε συνεννόηση με την υπεύθυνη δασκάλα για το πρόγραμμα & τον Διευθυντή του σχολείου.

ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΙΔΡΥΜΑ: Έγινε παρουσίαση από την υπεύθυνη δασκάλα για το πρόγραμμα, εφόσον η δράση τελεί υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Υποτρόφων Ιδρύματος Ωνάση, στο πλαίσιο της δράσης «Έλα μαζί μας», είναι δωρεάν για τους μαθητές και πραγματοποιείται με την εθελοντική συνεισφορά των εκπαιδευτριών.

ΕΝΑΡΞΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ-ΓΝΩΡΙΜΙΑ: Το μάθημα ξεκίνησε με γνωριμία των εκπαιδευτριών με τα παιδιά, αλλά και των μαθητών μεταξύ τους, μέσα από ένα παιχνίδι/άσκηση γνωριμίας «καρδιά-μαξιλαράκι» στο οποίο καθένας λέγοντας το όνομα του και τι αναμένει από το εργαστήριο, έδινε την «καρδιά-μαξιλαράκι» στο διπλανό του.

ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ: Στη συνέχεια, τέθηκαν οι κανόνες του μαθήματος και με τη χρήση προτζέκτορα και παρουσίασης διαφανειών συντάχθηκε το «Μαθητικό Συμβόλαιο» με διαδικαστικούς όρους που καλούνταν μαθητές και διδάσκοντες να τηρούν κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου, με δέσμευση όλων των μελών της τάξης.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ: ύστερα από το μαθητικό συμβόλαιο, τέθηκαν οι ακόλουθοι εκπαιδευτικοί στόχοι:

• Να γίνει κατανοητή η έννοια διακοπών / τουρισμού, με έμφαση στο περιβάλλον –με αφορμή το σχετικό project στο οποίο συμμετείχαν-.
• Να καταγραφούν τα είδη τουρισμού που υπάρχουν.
• Να γνωρίσουν τα παιδιά τον τουρισμό  μέσα από την τέχνη.
• Να διασκεδάσουν οι μαθητές, συμμετέχοντας σε δραστηριότητες.
• Να αποκτήσουν μια πιο υπεύθυνη στάση στις διακοπές τους και αναφορικά με το περιβάλλον.

ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΜΑ: Στη συνέχεια, οι εκπαιδεύτριες μοίρασαν στους μαθητές ελληνικά γλυκίσματα για το «καλωσόρισμα» εισάγοντας την έννοια της τουριστικής φιλοξενίας.

*ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΕΡΕΘΙΣΜΑ (Α΄ ομάδα): Ως  κεντρικό ερέθισμα χρησιμοποιήθηκαν «μια υδρόγειος σφαίρα» και «μια πολύχρωμη βαλίτσα», δίνοντας το έναυσμα για το ξεκίνημα των συζητήσεων αναφορικά με το θεωρητικό μέρος του μαθήματος.

ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ: αξιοποιήθηκαν «έργα τέχνης (μινιατούρες από πίνακες εικαστικού)», που επιμελήθηκε ο ίδιος για τους σκοπούς του εργαστηρίου, τα οποία σκοπό είχαν, αφενός, να διδάξουν τουριστικές και περιβαλλοντικές έννοιες μέσα από την τέχνη, και αφετέρου, να προκαλέσουν συναισθήματα στα παιδιά, τα οποία κατέγραψαν, διάβασαν δυνατά σε όλους (ανά ομάδες) και μοιράστηκαν με τους συμμαθητές τους. Επιπλέον, σε κάθε μια από τις οκτώ ομάδες που δημιουργήθηκαν, δόθηκαν μελέτες περίπτωσης για επεξεργασία και αναμένονταν τρόποι δράσης που κρίθηκαν από τα ίδια τα παιδιά.

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ: μετά την παρουσίαση των έργων τέχνης από τα παιδιά, ανά ομάδες, στους συμμαθητές τους και την κριτική επεξεργασία των «έργων τέχνης» από όλη την τάξη, οι μαθητές κλήθηκαν να εκφράσουν αυτό που ένιωθαν και αποκόμισαν από το εργαστήρι, αλλά και την μεταξύ στους συνεργασία, αποτυπώνοντας το σε πολύχρωμες κόλλες Α4 (είτε καταγράφοντας κάποιες λέξεις/φράσεις είτε ζωγραφίζοντας).

*ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΕΡΕΘΙΣΜΑ(Β΄ ομάδα):Ως  κεντρικό ερέθισμα χρησιμοποιήθηκαν πέντε διαφορετικά εικαστικά αντικείμενα, δίνοντας το έναυσμα για το ξεκίνημα των συζητήσεων αναφορικά με το θεωρητικό μέρος του μαθήματος.

ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ: αξιοποιήθηκαν έργα τέχνης από «ειδικές οικολογικές κατασκευές και μινιατούρες από πίνακες», που επιμελήθηκε εικαστικός για τους σκοπούς του εργαστηρίου, τα οποία σκοπό είχαν, αφενός, να διδάξουν τουριστικές και περιβαλλοντικές έννοιες μέσα από την τέχνη, και αφετέρου, να προκαλέσουν συναισθήματα στα παιδιά. Χωριζόμενα σε πέντε ομάδες, αφού συζήτησαν μεταξύ τους για το τι βλέπουν και πως νιώθουν, σε σχέση με το αντικείμενο που τους δόθηκε, κατέγραψαν αυτό που ένιωθαν βλέποντας το υλικό -ερέθισμα, «αξιοποίησαν» τα αντικείμενα με δημιουργικότητα, ενώ κάποιες ομάδες, τα οικειοποιήθηκαν, ενσωματώνοντας τα στις κατασκευές τους. Στη συνέχεια, παρουσίασαν στην τάξη τη δουλειά τους, έφτιαξαν μια μικρή ιστορία, την οποία εμπνεύστηκαν και μας «τραγούδησαν και ένα σχετικό  ή μη τραγούδι» που σκέφτηκαν ή δημιούργησαν εκείνη την ώρα. Μάλιστα αρκετές φορές κατέληξαν σε κάποιο συμπέρασμα ή έδωσαν λύσεις στις αυτοσχέδιες ιστορίες τους που παρουσίαζαν μια προβληματική π.χ. τσιγάρο-φωτιά δάσους.

 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ: μετά την σύντομη δημιουργική έκφραση των μαθητών, πραγματοποιήθηκε παρουσίαση των έργων τέχνης από τα παιδιά, σηκώνοντας τα ψηλά προκειμένου να τα δουν οι συμμαθητές τους.

*ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΕΡΕΘΙΣΜΑ(Γ΄ομάδα): Ως κεντρικό ερέθισμα χρησιμοποιήθηκαν διάφορα υλικά που υπήρχαν τοποθετημένα στο κέντρο του κύκλου όπως πολύχρωμα χαρτιά, βαλιτσάκια με μαρκαδόρους/κηρομπογιές, χάρακες, νερομπογιές, αυτοκόλλητα χαρτάκια, πολύχρωμα κορδόνια, σετ καρτών, σετ σφραγίδων, μπλοκ ζωγραφικής, μελάνι, σετ με stencil, φάκελοι, σακούλες χάρτινες, μαρκαδώροι υπογράμμισης, πολύχρωμες κιμωλίες, ταινίες διπλής όψης, κόλλες glitter, ψαλιδάκια, ημερολόγια, πάνινα αντικείμενα, τετράδια με ζωγραφιές κ.α. Τα παιδιά κλήθηκαν να παρατηρήσουν αυτά που βλέπουν και στη συνέχεια να τα ονομάσουν και να πουν ποιο αντικείμενο από όλα αυτά τους έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση.

ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ: Ως έργα τέχνης χρησιμοποιήθηκαν «χάρτινεςκάρτες -sous verreécologiques - με ελληνικές φορεσιές από διάφορα μέρη της πατρίδας μας στα αγγλικά», δίνοντας το έναυσμα για το ξεκίνημα των συζητήσεων αναφορικά με το θεωρητικό μέρος του μαθήματος. Οι κάρτες εξοικείωσαν τα παιδιά, τόσο με γνωστές τουριστικές περιοχές της χώρας, όσο και με παραδοσιακά κουστούμια και τους προκάλεσαν ποικίλα συναισθήματα, τα οποία κατέγραψαν ή/και ζωγράφισαν σε πολύχρωμες κόλλες Α4, χρησιμοποιώντας πάντα και το «αρχικό υλικό ερέθισμα» που τους δόθηκε. Επιπλέον, επειδή επτά μαθητές από το ολοήμερο είχαν παρακολουθήσει ένα από τα δυο προηγούμενα εργαστήρια, τους ζητήθηκε να αποτελέσουν τους «πολύτιμους βοηθούς» μας σε αυτή τη δράση, οι οποίοι θα διευκόλυναν τους υπόλοιπους συμμαθητές τους, λέγοντας τους τι πρέπει να κάνουν και βοηθώντας τους με τη μετάφραση αγγλικών λέξεων. Μάλιστα, επειδή ολοκλήρωσαν σύντομα την εργασία τους, τους δόθηκαν επιπλέον κάποιες χάρτινες σακούλες, να τις διακοσμήσουν σύμφωνα με διάφορα υλικά που υπήρχαν στο χώρο, ως πρόσθετη δραστηριότητα καλλιτεχνικής διαφοροποίησης.

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ: μετά την σύντομη δημιουργική έκφραση των μαθητών, πραγματοποιήθηκε παρουσίαση των έργων τέχνης από τα παιδιά, σηκώνοντας τα ψηλά προκειμένου να τα δουν οι συμμαθητές τους.

ΛΗΞΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ: Στο τέλος του προγράμματος έγινε μια σύνοψη των βασικών θεμάτων που συζητήθηκαν (με τη χρήση προτζέκτορα και παρουσίασης διαφανειών), από τα ίδια τα παιδιά με την καθοδήγηση των εκπαιδευτριών.

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ: Μετά την ανακεφαλαίωση, όλα τα παιδιά μπήκαν σε μια μεγάλη σειρά, παραδίδοντας «το μικρό έργο τέχνης» που δημιούργησαν στο Ίδρυμα και κρατώντας για ενθύμιο από μια «μικρογραφία έργων τέχνης» (που αποτελούσαν ταυτόχρονα και κομμάτι του εκπαιδευτικού υλικού του εργαστηρίου). Με αυτόν τον τρόπο, θα θυμούνται τα θέματα που συζητήθηκαν και μετά το πέρας του εργαστηρίου, αλλά και τα αποχαιρετιστήρια δωράκια θα λειτουργήσουν ως έναυσμα για επιπλέον συζητήσεις, εργασίες, παιχνίδια και μετά το πέρας του προγράμματος. Ταυτόχρονα όμως,  παραπέμπουμε έτσι στην έννοια της τουριστικής φιλοξενίας, κλείνοντας τον κύκλο που ανοίξαμε στην αρχή (με το κέρασμα).

ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ: Τέλος, οι μαθητές κλήθηκαν να καταγράψουν σε λεύκωμα τις εντυπώσεις τους για ό,τι «έζησαν και μοιράστηκαν με τα άλλα παιδιά» και τυχόν περαιτέρω σκέψεις που τους δημιουργήθηκαν (τι τους άρεσε περισσότερο, τι άλλο θα ήθελαν να παρακολουθήσουν, ποια σημεία θα ήθελαν αλλαγή, τυχόν άλλες σκέψεις τους κ.α.), αφού αποχώρησαν οι εκπαιδεύτριες, το οποίο θα τους έδινε η δασκάλα τους την επόμενη μέρα που θα είχε «κατασταλάξει μέσα τους» το βιωματικό εργαστήρι.

ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ: μέσα από γράμμα που στάλθηκε με e-mail στην τάξη από τις εκπαιδεύτριες, μετά τη διεξαγωγή του εργαστηρίου, το οποίο διαβάζεται, σε συνεννόηση με τον υπεύθυνο για το πρόγραμμα, σε όλα τα παιδιά. Κρίνεται απαραίτητο για να κλείσει αυτή η συνεργασία, εφόσον οι μαθητές συμμετείχαν ενεργά και αποτέλεσαν αναπόσπαστο μέρος της μαθησιακής διαδικασίας. Εξάλλου, είναι αμφίδρομη η σχέση εκπαιδευτριών/μαθητών, αλληλεπιδρώντας αμφότεροι.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΔΙΑΤΑΞΗ ΑΙΘΟΥΣΑΣ: Η διάταξη της αίθουσας ήταν κυκλική σε ένα μεγάλο αμφιθέατρο ώστε οι μαθητές να έχουν οπτική επαφή μεταξύ τους, συμμετέχοντας στις επιμέρους δραστηριότητες κατά ομάδες, η σύνθεση των οποίων άλλαζε ανά περίπτωση, με στόχο την κοινωνικοποίηση των μαθητών και την αλληλενέργεια με πολλούς και διαφορετικούς συμμαθητές τους. Έγινε χρήση μικροφώνου και θεατρικής σκηνής (κατά τις ομαδικές παρουσιάσεις), αλλά και χρήση του χώρου (κατά τη διάρκεια της ζωγραφικής έκφρασης).

ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΟΜΑΔΟ-ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΣ: Οι απαντήσεις των μαθητών στις επιμέρους ομαδικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες αναπλαισιώνονταν από την εκπαιδεύτρια και κάποιες φορές από τα ίδια τα παιδιά. Τονίστηκε στους μαθητές ότι δεν υπάρχουν σωστές και λανθασμένες απαντήσεις, μια και πρόκειται για βιωματικό εργαστήριο δηλαδή κάθε απάντηση βασίζεται εξ’ ολοκλήρου στην προσωπική εμπειρία των μαθητών, ενώ κάθε γνώμη των συμμαθητών είναι πολύτιμη, άκρως σεβαστή και ωφέλιμη για την ομάδα.

Εντυπώσεις εκπαιδευτριών για το εργαστήρι, τα παιδιά, τους δασκάλους(για την Α΄ομάδα):

Πολύ θετική εντύπωση μας έκανε πόσο «ανοιχτά» και «καλοδουλεμένα» ήταν τα παιδιά της Β΄ και Δ΄ δημοτικού διότι πραγματικά «έζησαν» με την καρδιά τους αυτό το εργαστήρι, χωρίς να δημιουργήσουν δυσκολίες, παρά το μεγάλο αριθμό τους και την ανάμειξη διαφορετικών τάξεων.  Ήδη από την αρχή, η πλειοψηφία των παιδιών δηλώνοντας τις ανάγκες τους σχετικά με το εργαστήρι, ανέφεραν ότι περιμένουν «συνεργασία, παιχνίδι, διασκέδαση, δράση».  Εκφράστηκαν με αυθορμητισμό και ζωντάνια, συνεργάστηκαν και δούλεψαν κατά ομάδες, απόλαυσαν τις «μικρογραφίες έργων τέχνης», συμμετείχαν στον κριτικό σχολιασμό των υπολοίπων ομάδων, εξέφρασαν ελεύθερα τη γνώμη τους σχετικά με το τι πρέπει να κάνουν σε μελέτες περίπτωσης που τους δόθηκαν και υιοθέτησαν ενεργούς τρόπους δράσης. Επιπλέον, απόλαυσαν τα «γλυκάκια καλωσορίσματος» και περίμεναν με μεγάλη λαχτάρα να κρατήσουν τα «αναμνηστικά δωράκια» τους. Πολλά συγχαρητήρια, λοιπόν, στις δασκάλες των παιδιών και στον Διευθυντή του σχολείου, μέσα από την καρδιά μας, γιατί διευκόλυναν πολύ την παρούσα δράση και μας έκαναν να απολαύσουμε, κι εμείς με τη σειρά μας, κάθε στιγμή του εργαστηρίου.

Εντυπώσεις εκπαιδευτριών για το εργαστήρι, τα παιδιά, τους δασκάλους(για την Β΄ομάδα):

Ένα μεγάλο ευχαριστώ στους διδάσκοντες για τα ποικίλα ερεθίσματα που δίνουν στα παιδιά και είναι τόσο εξοικειωμένα με βιωματικές δράσεις. Από την αρχή περιμέναμε με ενδιαφέρον να δούμε πως θα λειτουργήσουν με τα αντικείμενα που τους δόθηκαν. Πράγματι, διαπιστώσαμε ότι επρόκειτο για μια ιδιαίτερα «εξωστρεφή» τάξη με πολύ μεγάλη δημιουργικότητα και φαντασία. Οι μαθητές, ως «ζωντανός και υπερδραστήριος» οργανισμός διασκέδασαν πολύ με τις εργασίες που τους ανατέθηκαν, οικειοποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό τα αντικείμενα π.χ. τα ζωγράφισαν, χρησιμοποίησαν στοιχεία θεατρικού παιχνιδιού, κατά την παρουσίαση και «ενσωμάτωσαν» και ένα τραγούδι, μετά την αφήγηση κάθε ιστορίας! Εκπληκτική δουλειά! Επιπλέον, καταχάρηκαν τα «γλυκίσματα καλωσορίσματος» και τα «αναμνηστικά αντικείμενα» που τους δόθηκαν στο τέλος της δράσης. Κλείνοντας, εξέφρασαν τη χαρά τους και την επιθυμία τους να ξαναπραγματοποιηθεί το εργαστήριο αυτό και στο μέλλον. Είμαστε συγκινημένες από την ευαισθησία τους και τη βαθιά σκέψη τους ως προς τα περιβαλλοντικά ζητήματα, καθώς επίσης και την εφευρετικότητά τους και λοιπές καλλιτεχνικές ανησυχίες τους. Μπράβο παιδιά και του χρόνου!

Εντυπώσεις εκπαιδευτριών για το εργαστήρι, τα παιδιά, τους δασκάλους(για την Γ΄ομάδα):

Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκανε πόσο «πρόθυμα» και «ευγενικά» ήταν τα παιδιά του ολοήμερου διότι πραγματικά «δόθηκαν» στην καλλιτεχνική έκφραση, έλεγαν ελεύθερα τη γνώμη τους δίχως δισταγμό, ζητούσαν τη βοήθεια των «μικρών βοηθών» ρωτώντας τους για τις αγγλικές λέξεις και συνεργάστηκαν με επιτυχία (δεδομένου του μεγάλου αριθμού τους και της ανάμειξης έξι διαφορετικών τάξεων). Συνάμα, περίμεναν με ανυπομονησία, τόσο τα «γλυκάκια καλωσορίσματος», που ήξεραν ότι υπάρχουν, από τα προηγούμενα εργαστήρια, όσο και τα «αναμνηστικά δωράκια» τους, ενώ στο τέλος του εργαστηρίου συμμάζεψαν τον χώρο και καθαρίσαμε όλοι μαζί το αμφιθέατρο. Μπράβο στους δασκάλους και στη Διεύθυνση του σχολείου και εις ανώτερα παιδάκια!

Οι εκπαιδευτικοί οι οιποίοι συμμετείχαν στο εργαστήριο με τις τάξεις τους, θα ήθελαν με τη σειρά μας να ευχαριστήσουν θερμά τις κυρίες Ευαγγελία και Ελευθερία Γκρίμπα για την άψοψη συνεργασία που είχαν , καθώς και  για το πολύ ενδιαφέρον  και καλά οργανωμένο βιωματικό τους εργαστήρι.

Ευχόμαστε για  τη νέα σχολική χρονιά 2016-2017 να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών  γιατί θεωρούμε ότι δίνεται  έτσι  η δυνατότητα στους  μαθητές μας να έχουν ακόμα περισσότερα  και διαφορετικά  ερεθίσματα που θα συμβάλουν στη νοητική, αλλά κυριότερα στη συναισθηματική τους ανάπτυξη.

• Προηγούμενο
• Επόμενο